کارت-رله

تجهیزات اتوماسیون و هوشمندسازی و ماشین سازی

شرکت کنترل صنعت پاییز برای رفع نیاز مشتریان خود اقدام به تهیه تجهیزات صنعتی مورد نیاز خدمات خود کرده است که نیاز مشتریان را برای تسریع خدمات مهیا میسازد

 کارت رله 

در اتوماسیون، کارت‌های رله یک نوع تجهیزات سخت‌افزاری هستند که بعنوان واسط بین سیستم کنترل و دستگاه‌های خارجی مانند موتورها، صندلی‌های هیدرولیک، سنسورها و غیره عمل می‌کنند. این کارت‌ها از رله‌ها برای کنترل واحدهای مختلف در سیستم استفاده می‌کنند.

 انواع کارت رله در صنعت

اینجا چند نوع از کارت‌های رله در اتوماسیون ذکر شده است:

3. کارت‌های رله خروجی (Output Relay Cards):

این نوع کارت‌ها برای ارسال سیگنال‌های کنترلی به دستگاه‌های خارجی مانند موتورها، کلیدها و سایر تجهیزات استفاده می‌شود.معمولا خروجی تیغه های این نوع کارتها باز است و میتوان به هر نوع ولتازی با محدوده جریان متصل گردد.

4. کارت‌های رله ورودی (Input Relay Cards):

این نوع کارت‌ها برای دریافت سیگنال‌های ورودی از سنسورها، کلیدها و دیگر تجهیزات استفاده می‌شود.این نوع کارت رله ها معمولا سیگنال مورد نیاز ورودی کنترلر را بازسازی میکند و در واقع ترنسمیتری است برای تبدیل سیگنال عمومی تجهیز با سیگنال استاندارد کنترلر.

این تجهیزات معمولاً به صورت کارت‌های الکترونیکی درون یک پنل کنترل نصب می‌شوند و از طریق سیم‌ها به سایر تجهیزات متصل می‌شوند. انتخاب نوع مناسب کارت رله بستگی به نوع کنترلر و دستگاه‌های مورد استفاده دارد.

1. کارت‌های رله دیجیتال (Digital Relay Cards):

این نوع کارت‌ها برای کنترل دستگاه‌های دیجیتالی مانند موتورها، سنسورها و دیگر تجهیزات دیجیتال استفاده می‌شود. آنها از سیگنال‌های دیجیتال ON/OFF یا به عبارتی 0/1 برای کنترل دستگاه‌ها استفاده می‌کنند.البته بایستی به یک المان قدرتی جهت عبور جریان مورد نیاز عملگر متصل گردد.نظیر کنتاکتور یا اینورتر یا کارت رله قوی تر.

2. کارت‌های رله آنالوگ (Analog Relay Cards):

این نوع کارت‌ها برای کنترل دستگاه‌های آنالوگ مانند جکهای هیدرولیک، کلیدهای مغناطیسی و دیگر تجهیزات آنالوگ استفاده می‌شود. آنها از سیگنال‌های آنالوگ برای کنترل مقادیر متغیر استفاده می‌کنند.معمولا خروجی جریان یا ولتاز یا بعضا مقاومتی میباشند.

تفاوت کنتاکتور و رله

کنتاکتور و رله هر دو از تجهیزات الکتریکی استفاده می‌کنند اما در کاربردها و عملکردشان تفاوت‌هایی وجود دارد. در اتوماسیون، این دو تجهیزات به عنوان واسط بین سیستم کنترل و دستگاه‌های خارجی مانند موتورها،فن ها، جک های هیدرولیک و پنیوماتیک و غیره استفاده می‌شوند. و البته که اصلی ترینکاربرد کارت رله حفاظت خروجی های کنترلر در بربار شدت جریان عبور عملگرها میباشد.

 

تفاوت‌های اصلی بین کنتاکتور و رله در اتوماسیون عبارتند از:

  1. نوع کنترل:

– کنتاکتور: برای کنترل بارهای سنگین و موتورهای الکتریکی بزرگ استفاده می‌شود.

– رله: برای کنترل بارهای سبک و متوسط استفاده می‌شود.

  1. عملکرد:

– کنتاکتور: دارای قابلیت تحمل جریان بالا و استفاده مداوم برای کنترل بارهای سنگین است.قابلیت سوییچینگ کمتری دارد و برای سوییچ با فرکانس بالا اصلا مناسب نیست.و در برخی موارد قطعا برای خاموش شدت بایستی مدار کنترل و دفع جریان انباشتهه یا همان مدار اسنوبر را داشته باشد

– رله: برای کنترل بارهای جریان پایین تا متوسط و کاربردهای کمتر مداوم استفاده می‌شود.میتواند در دقیقه چندین با سوییچ کند البته به شرطی که جریان زیادی از آن عبور نکند(در حد میلی آمپر).با اطمینان خاطر میتوان بوبین شیربرقی های جریان ایین را به رله متصل نمود.

  1. اندازه و ظاهر:

– کنتاکتور: اندازه بزرگتری دارد و معمولاً در پنل‌های کنترل بزرگ استفاده می‌شود.

– رله: اندازه کوچکتری دارد و برای کنترل‌های کوچکتر و در محیط‌های کوچکتر استفاده می‌شود.قابل نصب بر روی بورد هستند و بعضا دارای چندین تیغه و یک بوبین میباشد.بوبین های آن معمولا 24 ولت یا 12 ولت یا 230 ولت هستند که بسته به نوع کنترلر و نوع خروجی آن انتخاب میگردد.

  1. قابلیت‌های گسترده:

کنتاکتور: قابلیت‌های گسترده‌تری برای کنترل و مدیریت بارها دارد.تقریبا به ازای هر مدار قدرتی که اینورتر یا درایور ندارد کنتاکتور لازم است.

– رله: قابلیت‌های فرمانی دارد و بیشتر برای کنترل‌ فرمان به المان های با جریان محدود استفاده می‌شود.هر جایی که کنترلر وپردازنده ایی باشد جهت ارتباط با خروجی قدرت به صورت پله ایی جریان مورد نیاز موتور یا هر نوع عملگر دیگر را تامین میکند.

به طور کلی، کنتاکتور برای کنترل بارهای سنگین و موتورهای الکتریکی بزرگ، و رله برای کنترل بارهای با جریان کمتر تا متوسط و کاربردهای متفاوت و البته فرمانی استفاده می‌شود. انتخاب بین این دو تجهیزات بستگی به نوع کنترل مورد نیاز، اندازه بار و شرایط کاری دارد.

 

حفاظت خروجی PLC به کمک کارت رله

کارت رله به عنوان یک واسط بین سیستم PLC (کنترلر منطقی برنامه پذیر) و دستگاه‌های خارجی مانند موتورها، جک ها، وسایل اتوماسیون و غیره استفاده می‌شود. یکی از وظایف اصلی کارت رله این است که خروجی‌های PLC را از سطوح مختلف جریان و ولتاژ الکتریکی محافظت کند.

برای محافظت از خروجی PLC، کارت رله از روش‌های زیر استفاده می‌کند:

  1. جدا سازی الکتریکی:

کارت رله دارای جدا سازی الکتریکی بین خروجی PLC و بار خارجی است. این جدا سازی الکتریکی باعث جلوگیری از انتقال ناخواسته سریع جریان‌ها و ولتاژ‌های بالا به سیستم PLC می‌شود و مانع از عبور جریان های زیاد از گیت های خروجی PLC میشود.

  1. انتخاب مناسب رله:

کارت رله باید رله‌های مناسبی برای کنترل بارهای خارجی انتخاب کند. این رله‌ها باید بتوانند جریان و ولتاژ مورد نیاز بار خارجی را  در تیغه های خود به راحتی تحمل نماید  وبوبین آن از نظر جریان مغناطیس کننده خطری برای گیت خروجی PLC را نداشته باشند.

  1. استفاده از عناصر محافظتی:

کارت رله ممکن است عناصر محافظتی مانند فیوزها، محافظ‌های ولتاژ، محافظ‌های جریان و غیره را برای محافظت از خروجی PLC در مواقع غیر قابل پیش‌بینی استفاده کند. این عناصر محافظتی به سیستم اجازه می‌دهند که در مواقع خطرناک جریان‌ها و ولتاژ‌های بیش از حد را قطع کرده ویا در یک مصرف کننده تبدیل به حرارت کند و خروجی PLC را محافظت کنند.

به طور کلی، کارت رله از ترکیب جدا سازی الکتریکی، انتخاب رله مناسب و استفاده از عناصر محافظتی برای محافظت از خروجی PLC در برابر خطرات الکتریکی استفاده می‌کند. این اقدامات باعث افزایش عمر مفید سیستم و جلوگیری از خسارت به تجهیزات الکتریکی می‌شود.

 رله زمانی (تایمر) چیست ؟

تایمر در یک سیستم اتوماسیون یک عنصر کنترلی مبتنی بر زمان است که برای کنترل زمانی اجرای عملیات مورد نظر استفاده می‌شود. تایمرها به صورت دیجیتالی عمل می‌کنند و بر اساس تنظیمات کاربر یا برنامه‌نویسی شده، زمانی خاص را شمارش می‌کنند و سپس عملیات مشخصی را انجام می‌دهند.تایمر ها ترکیبی از یک مدار دیجیتال به همراه خروجی از نوع رله میباشد.

تایمرها در سیستم‌های اتوماسیون برای انجام وظایف مختلف استفاده می‌شوند، از جمله:

  1. تأخیر روشنایی: برای تأخیر روشن شدن یا خاموش شدن یک دستگاه یا تجهیزات الکتریکی مانند چراغ‌ها یا موتورها.
  2. تأخیر خاموشی: برای تأخیر خاموش کردن یک دستگاه بعد از قطع فرمان روشن بودن.
  3. تأخیر فعالیت: برای ایجاد تأخیر شروع یک روسه بعد از وقفه یا شرایط خاص.
  4. تأخیر توقف: برای تأخیر توقف یک فعالیت بعد از وقفه یا شرایط خاص.
  5. تأخیر تایید: برای تأخیر تایید یک عملیات یا ورودی پس از فعال شدن یا وقفه.

 

تایمرها می‌توانند تنظیمات مختلفی داشته باشند از جمله تنظیم زمان شروع، زمان تأخیر، زمان توقف و غیره. این امکانات تایمرها به کاربران و برنامه‌نویسان این امکان را می‌دهد که زمانبندی دقیق را برای عملیات مختلف در سیستم اتوماسیون تعیین کنند و کنترل کنند.